بررسیهای انجامشده نشان میدهد، با احداث خطوط انتقال تاناپ و تاپ، جمهوری آذربایجان توانایی صادرات ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در سال را به اروپا خواهد داشت. براساس گزارشهای خبری، حدود ۹.۳ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۰، حجم صادرات گاز طبیعی آذربایجان به اروپا بوده است. ظرفیت مازاد صادراتی آذربایجان عمدتاً به ترکیه اختصاص داشته و براساس قراردادی که در ماه آوریل سال ۲۰۲۱ به اتمام رسید، ترکیه ۶.۶ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در سال از آذربایجان وارد کرده است. با اتمام قرارداد فوق، ترکیه و آذربایجان وارد مذاکرات برای قرارداد جدید شدند. اخبار حاصله بر کاهش واردات گاز طبیعی ترکیه از آذربایجان دلالت دارد. ترکیه بهدنبال تنوع در سبد تأمین انرژی خود از مبادی و کشورهای مختلف میباشد. اگرچه ترکیه و آذربایجان اطلاعات کاملی از جزئیات قرارداد جدید در اختیار رسانهها قرار ندادند اما شنیدهها کاهش ۵۰ درصدی واردات ترکیه را مخابره نمودند.
با توجه به شرایط اقتصادی آذربایجان و وابستگی شدید اقتصاد این کشور به تجارت نفت و گاز طبیعی، ظرفیت مازاد صادرات گاز طبیعی جمهوری آذربایجان به چالشی برای این کشور بدل خواهد شد. مناسبترین گزینه برای صادرات، کشورهای همسایه بوده که دارای زیرساخت انتقال گاز طبیعی نیز هستند. ایران و روسیه دارای زیرساخت انتقال گاز طبیعی از آذربایجان هستند و درحال حاضر واردات گاز طبیعی از آذربایجان نیز دارند. روسیه حدود ۱.۵ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی از آذربایجان وارد کرده و ایران نیز حدود ۰.۵ میلیارد متر مکعب برای سوآپ گاز طبیعی به نخجوان وارد میکند. خط انتقال گاز طبیعی بین ایران و آذربایجان ظرفیتی معادل ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال دارد و این زیرساخت بسیار مناسبی برای واردات گاز طبیعی از آذربایجان برای ایران فراهم خواهد نمود. بنابراین پیشنهاد میشود، جمهوری اسلامی ایران بهمنظور رفع نیاز گاز طبیعی خود از زیرساخت خط انتقال گاز طبیعی با آذربایجان استفاده کند. بنابر تخمینهای انجامشده حدود ۶ تا ۷ میلیارد مترمکعب ظرفیت صادرات گاز طبیعی ایران از آذربایجان خواهد بود. تجارت فوق علاوه بر عوائد اقتصادی، فوائد سیاسی و امنیتی نیز برای هر دو کشور خواهد داشت.
